خلافت فی الارض منتهای صیرورت انسان است. تعلق خلافت به انسان ناشی از اختیار انسان و نامحدودیت صیرورت اوست؛ چون انسان با پیمودن راه های گوناگون صیرورت می تواند مظاهر اسمهای گوناگون حق شود و در نتیجه، جانشین خداوند از جهت همان اسم در زمین باشد؛ از این رو، خلافت فی الارض منحصر به انسان مختار و نهایت صیرورت اوست. خلافت الله که مظهر اسم جامع است، ویژه نبی اکرم صلی الله علیه و آله و سلم و ائمه اطهار علیهم السلام است که صیرورت ایشان در زیر پوشش اسم اعظم حق بوده و عبدالله یا عبده شده است و سایر انبیاء مظهر اسم رب می باشند و لذا خلیفه رب هستند. و از آنجایی که هدف نهایی آفرینش انسان، قرب الهی است که با ولایت و تأسی از امام مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف تحقق می یابد؛ ظهور حضرت حجت عجل الله تعالی فرجه الشریف سبب نیل آحاد بشری و جوامع انسانی به غرض و غایت آفرینش آنهاست و تاخیر در ظهور یعنی محرومیت و ضلالت روز افزون نوع بشر.
فصل اول: ابعاد و حقیقت وجودی انسان
فصل دوم: اراده و اختیار انسان
فصل سوم: کمال نهایی صیرورت ارادی انسان
فصل چهارم: مراتب و منزلت نفس انسان
فصل پنجم: ضرورت وجود انسان کامل در جوامع انسانی
فصل ششم: کمال علمی و عملی انسانهای کامل مکمل
فصل هفتم: کمال علمی انسان کامل از منظر قرآن کریم
فصل هشتم: اعجاز، کمال عملی انسان کامل
فصل نهم: کمالات علمی و عملی انسان منتظر ظهور
فصل دهم: نقش ظهور حضرت حجت عجل الله تعالی فرجه الشریف در نیل انسان به غایت آفرینش